Een dumbwaiter is een kleine goederenlift of lift die bedoeld is om objecten te vervoeren in plaats van mensen. Dumbwaiters die worden aangetroffen in moderne gebouwen, waaronder zowel commerciële, openbare als particuliere gebouwen, zijn vaak verbonden tussen meerdere verdiepingen. Bij installatie in restaurants, scholen, kleuterscholen, ziekenhuizen, bejaardentehuizen of in privéwoningen eindigen de liften doorgaans in een keuken.
De term lijkt in de jaren 1840 in de Verenigde Staten populair te zijn geworden, naar het model van eerdere "dumbwaiters" die nu bekend staan als dienbladen en luie Susans. De mechanische dumbwaiter is uitgevonden door George W. Cannon, een uitvinder in New York City. Cannon vroeg op 6 januari 1883 voor het eerst patent aan op een remsysteem (Amerikaans octrooi nr. 260776) dat gebruikt kon worden voor een dumbwaiter. Cannon diende later op 17 februari een patent in op de mechanische dumbwaiter (US Patent No. 361268). , 1887; Cannon genereerde naar verluidt een enorm bedrag aan royalty's uit de patenten van de dumbwaiter tot aan zijn dood in 1897.
Een eenvoudige dumbwaiter is een beweegbaar frame in een schacht, neergelaten door een touw op een katrol, geleid door rails; de meeste dumbwaiters hebben een schacht, kar en capaciteit die kleiner is dan die van passagiersliften, meestal 45 tot 450 kg (100 tot 1000 lbs.) Voordat elektrische motoren in de jaren 1920 werden toegevoegd, werden dumbwaiters handmatig bediend door middel van touwen op katrollen.
Voor codes uit het begin van de 20e eeuw waren soms brandwerende muren en zelfsluitende brandwerende deuren nodig, en werden voorzieningen genoemd zoals knoppen om de beweging tussen verdiepingen te regelen en sloten op deuren die verhinderen dat ze opengaan, tenzij de kar op die verdieping wordt gestopt. Dumbwaiter-liften in Londen waren enorm populair in de huizen van de rijken en bevoorrechten. Dienstmeisjes zouden ze gebruiken om wasgoed vanuit verschillende kamers in huis naar de wasruimte te brengen. Ze maakten het overbodig om handenvol vuile was door het huis te sjouwen, wat tijd bespaart en verwondingen voorkomt.
Een juridische klacht over de dumbwaiter van een restaurant in Manhattan in 1915, waarin ook wordt vermeld dat voedselbestellingen op en neer door de schacht worden geschreeuwd, beschrijft de werking en beperkingen als volgt:
[Er is] ... grote speling tussen de kar van de domme kelner en de gidsen waarop hij rijdt, met als gevolg dat het rennen van de kar gepaard gaat met een hard geluid. Het touw dat de kar van de kelner aandrijft, loopt in een wiel met een zeer ondiepe groef, zodat het touw vatbaar is voor en af en toe wegglijdt. ... De kar heeft geen schokbrekers aan de bovenzijde, zodat wanneer hij de bovenzijde van de as of het wiel raakt er een luide melding is. ... [De] touwen van de stomme kelner slaan met regelmatige tussenpozen tegen een dergelijke muur met een luid rapport. ... [D] e stomme kelner wordt vaak onachtzaam geopereerd, door hem sneller te laten lopen dan nodig is en door hem met een plotselinge val te laten vallen.
Meer recente dumbwaiters kunnen geavanceerder zijn, met behulp van elektromotoren, automatische controlesystemen en op maat gemaakte vrachtcontainers van andere soorten liften. Recent gebouwde boekliften in bibliotheken en post of ander vrachtvervoer in kantoortorens kunnen groter zijn dan veel dumbwaiters in openbare restaurants en privéwoningen, en kunnen ladingen tot wel 450 kg (990 lbs) dragen
